Có Ông Thầy kinh nghiệm. Trong đoàn thanh niên hướng đạo hay trong lớp bạn nào coi bộ đạo đức, hiền lương, thường các kẻ nầy tránh xa, ngạo nghễ. từ trước tôi lầm những nữ sinh ngồi trong lớp như Phật đúc, không biết gì.
Bạn gái đa số thản nhiên. Họ sẽ cho ta thấy họ rất tốt. Có thứ bạn gái như vậy.
Bạn trai nghe lòng mình chuyển động: có một luồn gió lạ về hướng tâm hồn họ. Jean Le Presbytre trong cuốn Toi quy deviens homme có dẫn lời nầy của Anatole France: Hồi tôi còn con nít, tôi thông minh. Tôi biết nhiều bạn trai khi chưa có đôi bạn hay chê vợ người nầy xấu như khỉ, bạn trăn năm người kia có một mắt, môi xệ, mắt thịt, lưng tôm, vai rút v.
Họ mê văn nghệ và thích trở thành văn nghệ sĩ hơn. Nàng đến gần tôi hỏi tôi là ai. Tôi thấy lời phê phán nầy gắt quá.
Bạn trai mắc nó, sức khỏe kiệt quệ ngó thấy: toàn thân gầy ốm, nước da vàng bủn, mặt nhiều nếp nhăn, mắt hoa mờ, tai ù, tim đập nhanh và không đều, vai rút, gối run. Người bạn trai liệu bao nhiêu cánh thư cótính chất riêng tư, đem lòng phơi trải của họ có bay đi không. Tinh thần được ở đúng địa vị của nó là làm chủ thể xác.
Chắc chắn khi nghe bạn trai phân tích bản chất ái tình của bạn trai như trên bạn dư biết chúng tôi chỉ nói thứ ái tình tự nhiên, thứ ái tình chưa chịu ảnh hưởng của lý trí, ý chí và giáo dục. Cha đánh má, chị hay em gái buồn khóc, còn họ can thiệp, lên tiếng trách cha. Aùi tình vũ bảo, ít trung tín.
Ta nên thận trọng, rất thận trọng. Phải chịu lương trí của bạn gái thì nhiều, mà có lắm kẻ không nhận thức được quái tật nầy. Tôi cũng thấy nhiều đ àn bà lúc say duyên mói, gặp những ong bướm cũ, liếc nghe két két và tướng đi, lối nói của họ như chồm tới để ngạo nghễ, để hãnh diện.
Voltaire đã quả quyết: Tình tâm giao của một vĩ nhân là ân huệ của một thần thánh. Trong lãnh vực giáo dục, người có trách nhiệm nên biết tâm lý ất để nắm nam thanh. tôi nhận vậy mà bao nhiêu bực cao tuổi cũng nhận vậy.
Có kẻ lại yêu cuồng nhiệt và sâu sắc nữa. , thưa bạn, sự giao thiệp rộng của bạn trai là nọc độc của tâm hồn khi họ bị ái tình sai lạc điều khiển. Không hiểu tại sao người ta mua bán tâm hồn dễ dàng như tôm cá vậy.
Đó là nói ngoài xã hội, ngay trong học đường, nơi mà họ thường chung sống với bao giáo viên, giáo sư, giảng sư, bè bạn, họ vẫn nhát. Có nhà giáo dục gọi họ là sái trí hiểu là phán đoán sai thiên tính công lý, trật với lương trí. Điều nầy luôn đúng cho cả hai thứ đàn bà, thứ coi chồng là phương thế và con là mục đích, thứ coi chồng là mục đích mà con là kết quả của tự nhiên.