Tâm tình cảm thấy cô độc của họ làm lây xung quanh, khiến cho nhiều kẻ gặp họ nghe bầu khí xã giao nặng. Theo tôi cách chung một thiếu nữ muốn lập gia đình với một bạn trai, muốn cùng kẻ nầy hạnh phúc keo sơn, vẫn để họ bộc bạch tâm sự, thề sông hẹn biển, biểu lộ tình yêu bằng đủ cách nói mà vẫn hỏi một người lớn đáng tín nhiệm về giá trị của họ trước khi trao đổi đàn lòng. Aùi tình ấy được bổ túc bởi một ái tình khác cótính chất hiền dịu là ái tình của người nữ.
Nhưng đã thanh toán kiếp sống cũ, tự tân, trở thành một đại sứ đồ của các dân ngoại giáo. Phải nhận chân giá trị mình. Ma quỷ xui bạn bộc lộ tâm tình yêu với kẻ bạn yêu để nói lên tình nghĩa keo sơn nhưng khi bạn dại dột tin theo bản năng thấp hèn, thì lòng bạn đã là một bát lệ sầu vì chia ly bạn thêm một giọt nữa vì hối hận: tâm hồn bạn khổ và khổ.
Tôi quen một bạn trai ưa nhai răng cắn môi để cho thiên hạ coi anh là trầm tư mặc tưởng. Vì lẽ đó, tình tâm giao của bạn trai có tính chất bồng bột, xao xuyến, mịt mờ. Chị thì chạy ra vô, vừa thay đồ vừa nói, lục cái giỏ nầy nói, soạn cái giỏ kia nói, mời mẹ ăn nho nói, mời cha hút thuốc lào, cô táp nói.
Phải được sự thân mật của họ, bán cho họ lòng tín cẩn, tiếp chuyện với họ lâu giờ hay sống chung với họ để vô tình hay hữu ý họ bạch lộ con người nội tâm của mình ra. Tôi đã gặp trên hai nam thanh khật khùng, tướng diện cà ngất, cà ngơ, ăn nói nhểu nhảo mà hay chọc gái, gặp giai nhân đi theo ngó cách trắng trợn. Trong khi désirée chiều chiều tựa cửa mắt gởi tận phương trời xa xăm chờ bóng chàng sĩ quan trẻ tuổi trở về trong vinh quan thì.
Chừng nỗi cọc, có kẻ xúi dục hay lòng tự ái bị chạm quá, thì bạn trai không nhịn ai đâu. Nếu bạn có lần vấp ngã trong hố lầy dâm ô, không còn lòng băng tuyết của bông huệ thì ít ra hãy nỗ lực làm một chiếc sen vươn mình lên giữa bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn. Nhưng 13, 14 tuổi trở đi, họ có lương tâm tế nhị.
Bạn trai lúc mùa yêu dậy trong tâm hồn hay có tưởng tượng xấu xa vì sự kích thích của sách báo, phim ảnh, kịch tuồng, câu chuyện khiêu dâm. Cha mẹ cũng như thầy giáo đừng thấy bạn trai thụ giáo mơ mộng mà mỉa mai, chỉ trích, rầy đánh. Aùo xé trôn hai bên họ đã chán thì họ cho may bít bùng giống áo túi của các bà thôn quê.
Cứ quan sát bạn trai lúc còn trong nôi, lúc chưa có tuổi khôn thì biết. Đến trường họ tỏ ra bơ phờ mặc dầu thầy giáo giảng hấp dẫn. Họ còn sống nhiều bằng bản năng, hễ gặp trở ngại thì tức động, thay đổi.
Bạn tự nhiên cảm thấy có bổn phận tích lũy sinh lực để các sứ mệnh ấy được chu đáo thể hiện. Người lớn xung quanh họ thì đua xa xí thì họ cũng đấu tranh lảng tiêu. Cũng đừng ỷ quyền cao, nuôi nấng họ, thấy họ cô thế mà xử bạc họ trước mặt kẻ khác, nhất là trước mặt phái yếu.
Bạn dặn mì thánh, mì chỉ, mì vắt lung tung, họ dạ vâng lia lịa. Nhà giáo dục phải có cặp mắt tinh nhuệ để nhận thấy những tâm hồn trai yếu đuối hầu giúp họ về chí dục. Tôi xin mượn lại của Giám mục để gởi bạn.
Và trên trận thế trụy lạc nhiều không lãi như Nguyễn Công Trứ tưởng. Cho tới chừng đứa bé ra đời, đỏ da thắm thịt rồi tình yêu con mới về trong tâm hồn người cha. Ai vừa đánh rồi cho bánh liền họ cảm đau cũng như sướng khoái khi ăn bánh.