Rồi đi sâu thêm một bước nữa: chấp nhận rằng bạn không thể làm gì được với tình trạng người kia đang hấp hối, và chấp nhận đìều ấy hoàn toàn. “Cuộc đời tôi” là cái mà bạn dùng để cố tìm cho mình một khuôn mặt, một nhân cách, và “cuộc đời tôi” chỉ là câu nói mà bạn dùng để tóm tắt những tình huống xảy ra trong đời sống của bạn – không phải là bản chất chân thực của bạn. Và trong tình trạng djdó, bạn sẽ không tạo nên một nhân cách nào cho người đó cả.
(17) Tâm: Tức là cái Biết linh hoạt, và sống động ở trong ta. Giành lấy phần “đúng” thường đặt chúng ta vào một vị thế tưỏng như là ưu thế hơn người kia, và điều này làm cho bản ngã, cái Tôi giả tạo trong chúng ta được củng cố. Nếu không có khả năng nhận biết đó, sẽ không có khái niệm, không có ý tưởng, không có thế giới.
Một cái gì đó như là tinh tuý, linh hồn của vật ấy sẽ truyền sang bạn. Còn đời sống thì vô tận. Ham muốn về dục tính, tiền bạc, danh tiếng…là những biểu hiện rất phổ biến của lòng ham muốn, khao khát ở trong ta .
(63) Quan hệ giữa người và người cũng có thể là một thực tập tâm linh rất sâu sắc: Những khó khăn và chướng ngạo trong quan hệ giữa ngươờ và người có thể trở thành những cơ hội quý bâu cho mỗi người khám phá những góc cạnh khác của chính mình mà mình chưa biết. Ông cư ngụ tại Vancouver, Canada từ năm 1996 đến nay. “Thôi chết, những ý tưởng mà tôi đang có ở trong đầu bây giờ, chúng mới là nguyên nhân làm cho tôi đau khổ!”.
Khi bạn ngồi với một người đang hấp hối, đừng cố chối bỏ bất kỳ một khía cạnh nào của kinh nghiệm đó cả. Đó chính là không gian bên trong của nhận thức thuần khiết, đó cũng chính là Tâm(5). Dĩ nhiên có những nơi đang cho bạn phải rời xa – và có khi, đó là điều thích hợp nhất bạn cần làm lúc đó.
Khối khổ đau này cần thức ăn để tiếp tục sống còn. Chương này chứa đựng tất cả tinh hoa của cả cuốn sách, và đây có thể là điều duy nhất mà một số độc giả nào đó cần đến. Những hiểu biết của đạo Phật về thực tại, cách đây hơn hai ngàn năm trăm năm, ngày nay đã được những nhà vật lý học xác nhận: Không có một cái gì hoặc một sự việc gì có thể hiện hữu độc lập, riêng rẽ (35).
Vì bên dưới bề mặt, tất cả mọi thứ đều liên hệ rất mật thiết với nhau, đều là một phần của toàn thể vũ trụ để tạo nên hình tướng, những gì mà giây phút này đang biểu hiện. Lúc đó bạn không còn hành xử từ một rãnh mòn của thói quen nữa mà bây giờ bạn đã trở nên chân thực hơn. (23) “Tôi và những câu chuyện của tôi”: Khi xác minh cho mình một sự hiện hữu, tự ngã ở trong ta cũng tạo nên những câu chuyện để xác minh cho sự hiện hữu đó.
Nhưng phải mất một thời gian khá lâu tôi mới tìm ra được một cụm từ thích đáng – “Sức mạnh của tĩnh lặng”- để dùng làm tựa tiếng Việt cho cuốn sách này. Khu rừng nguyên thuỷ sẽ trở thành những nơi khai thác gỗ; chim chóc trở thành một công trình nghiên cứu; đồi núi chỉ còn là motọ hầm mỏ để khai thác… Lúc đọc xong chương đầu tiên, tôi cảm thấy như vừa được đọc một bài kinh văn thâm diệu và linh cảm được năng lực chuyển hoá kỳ diệu của cuốn sách.
Như thế không có nghĩa là chúng ta không cần đến khả năng suy nghĩ nữa, nhưng chỉ là thôi không còn hoàn toàn đồng hoá mình với những suy tư không-có-chủ-đích, hoặc những lo sợ miên man; tức là khi bạn không còn bị ám ảnh, và chiếm hữu bởi loại suy tư vô bổ này nữa Cảm nhận rằng bạn không thể làm gì khác để thay đổi tình trạng đó có thể làm cho bạn cảm thấy bất lực, buồn chán hay trở nên giận dữ. Khi bạn hành xử như thế thì chính bạn cũng rơi vào lối cư xử vô thức theo một thói quen đã bị tha hoá lâu đời.
Trí năng của bạn luôn hiện hữu trong một trạng thái “chưa toàn vẹn” và do đó luôn luôn có sự tham cầu, mong muốn để có thêm một cái gì đó. Đối với trí năng, tất cả những điều này chẳng có ý nghĩa gì đáng kể, vì trí năng của bạn luôn “có những điều khác quan trọng hơn” để nghĩ đến. Nhưng nghệ thuật lắng nghe là một khả năng rất hiếm hoi.