Nhưng chất lượng của bất kỳ một quyết định nào cũng phụ thuộc rất nhiều vào việc những người quyết định có thể đưa ra những phương án thay thế như thế nào. Hành động của chúng ta do đó chỉ là khả năng có thể xảy ra mà thôi. Do vậy, chúng ta cần một lối tư duy mới, đó là: chỉ nêu ra những sự kiện, không kèm theo nhận định.
Khi bạn phải bàn công việc với những người chưa đọc cuốn sách này không biết gì về biểu Mũ xanh da trời: Màu xanh da trời thể hiện sự hài hoà và màu bầu trời bao la. Những cuộc họp như vậy giống như công việc nặn tượng: có sẵn khuôn và chúng ta dùng từ từ thêm đất nặn theo khuôn để tạo ra sản phẩm.
Phương thức tư duy "Sáu chiếc mũ" chỉ ra một lối tư duy khác. Chị Ađams lại không cho là như vậy,và cho rằng điều này chứng tỏ sự đắt đỏ. Mũ đỏ: Màu đỏ biểu lộ giận giữ, thịnh nộ và cảm xúc.
Thay đổi những chiếc mặt nạ dễ dàng hơn thay đổi những gương mặt thật. Chiếc mũ đen hợp thức hoá lối tư duy cẩn trọng và cân nhắc về mặt giá trị. Nhiệm vụ này nên thỉnh thoảng được tiến hành trong suốt quá trình tư duy, và vào lúc kết thúc cuộc họp.
Trong trường hợp cụ thể này có thể cả hai đều có cái nhìn đúng. Với những lý do vừa nêu, chúng ta không nên chụp cho mỗi người những chiếc mũ nhất định. Nếu cần, bạn hãy nói sau khi chúng ta gần đi đến kết luận cuối cùng về vấn đề.
Bạn cân nhắc kỹ lưỡng khi sử dụng chiếc mũ xanh, và điều này có nghĩa là xác định dành thời gian để tư duy sáng tạo. Đừng hỏi tôi tại sao. Chúng ta có thể gọi đây là “hiệu quả thụt lùi” của một ý tưởng.
Mục đích chính thứ hai của khái niệm sáu chiếc mũ tư duy là cho phép một sự chuyển dịch trong tư duy. Sau đó cả hai phía có thể đều được cho là đúng. Điều này thực sự là không cần thiết.
Tôi không muốn anh suy đoán mà hãy sử dụng chiếc mũ trắng và nói cho tôi biết chúng ta sẽ thu được điều gì nếu chúng ta hạ giá vé chuyến bay qua Đại Tây Dương xuống còn 250 đô la. Hãy tưởng tượng một cách lạc quan. Đó chính là lý do tại sao hiện nay ở một số quốc gia, phương thức tư duy "Sáu chiếc mũ" được đem giảng dạy cho các thẩm phán nhằm loại bỏ ảnh hưởng cá nhân tới việc đưa ra phán xét.
Lối tư duy phê phán và lối tư duy chiếc mũ đen liên quan trực tiếp tới việc nhìn nhận một đề xuất xem nó phù hợp với những gì chúng ta đã biết. Trong áp lực khắc nghiệt của môi trường, chúng ta sẽ thay đối đó phù hợp vời sự khắc nghiệt đó. Mũ xanh hối thúc mọi người sáng tạo và đưa ra ý tưởng mới.
Đặt câu hỏi là cách đơn giản nhất của lối tư duy trọng tâm. Nhưng chúng ta sẽ không tranh luận về điều này bởi vì đó không phải là việc chúng ta làm ở đây. Tư duy trở thành một trò chơi với luật lệ cụ thể, thay vì việc quay sang chỉ trích lẫn nhau.