Mục đích của cuộc đời làm cho nó có giá trị ở ngay địa vị mà mình xây một cách lương thiện. Có thứ hạng mất dạy đó. Xét kỹ chương trình quan phòng của Đấng tối cao, người ta thấy người đ àn ông được Ngài trọng đãi mà không mấy ai để ý.
Tất cả những thứ nầy là lỗ mọi khai thông tâm hồn bị náo động vì các luồng giao cảm phức tạp của họ. Nếu là những bức thư xin gởi quả tim của người đẹp, người xứng đáng thì không gì hãnh diện cho họ bằng đem quảng cáo các bức thư ấy trong hàng ngũ các bạn thân trừ bạn nào đã gấp ghé người yêu của họ. Dĩ nhiên khi manh vuốt ái tình tàn ác cấu xé cõi lòng họ thì chẳng những họ viết những nhựt ký, họ làm thơ mà nhất là họ còn viết những bức thư ngọt vì âu yếm cũng có, chua vì nghi kỵ, đắng vì bội bạc cũng có.
Vấn đề không phải quảng cáo, tuyên truyền cho lão thông các công thức mà tìm hiểu sáng suốt giải quyết thắc mắc, chỉ đường nẻo khôn dại, nêu lý tưởng sống thiện, vạch các phương thế tiêu cực, tích cực để bảo vệ lòng băng tuyết, cần có những nguyên tắc luân lý căn bản, sáng suốt thi hành nhiệm vụ cao cả nầy. Nhưng tôi biết bạn như bao nhiêu tâm hồn thanh xuân khác đang xao xuyến tận sào huyệt của nội tâm vì sự cọ mình của ái tình mà vì tính thẹn thùng, đa nghi của tuổi trẻ bạn không bạch lộ cho mấy ai. Núi mai chiều thay máu huyền bí, sông nước thơ mộng trôi bóng liễu trầm ngâm soi mình hả con.
Nghệ phẩm của họ là những bài tâm ghi, những phương thế họ ký thác tâm hồn hay là sự thổ lộ lòng mơ ước của họ về ái ân. Cặp mắt nghĩ ngợi như đang đợi một cái gì. Bây giờ đối với các cơ quan ấy họ đâm ra hồ nghi những giáo điều, cắt nghĩa các tín lý, luân lý theo đầu óc non nớt của họ.
Ai gieo gió thì gặt bão: vì đa ngôn cá nhân họ trở thành đáng ghét đối với nhiều người đã đành mà lời nói họ nói ra còn gieo cho họ nhiều hậu quả khốc hại. Có bạn khác đang ngủ bắt lên nói những câu có vẻ âu yếm, những lời chỉ dùng trong cuộc trao đổi tâm hồn của đời sống uyên ương. Trong cuốn Tâm lý bạn gái tôi đã mời bạn nhận thức sự kỳ biệt của con người bạn gái.
Lẽ dĩ nhiên là còn phải bực mình những lời ghen bóng ghen gió, rầy la vụt chạc không suy trước tính sau của họ. Tâm tình yêu mến tư biệt nầy càng nồng nhiệt nếu họ bị sống trong một hoàn cảnh đóng kín. Tuy nhiên trong tuổi dậy thì, khi có lực lượng ái tình yểm trợ, trí tưởng tượng của bạn trai cũng rất mạnh mẽ.
Lúc làm hiệu trưởng một trung học đường nọ tôi thấy có lối năm sáu nữ sinh mến cách đặc biệc một giáo sư kia cótính chuyên môn kỳ cục. Ta thấy đó là những tinh thần, tình cảm mạnh tuy không đ àn áp nổi tình yêu cùng lương tâm, có thể ảnh hưởng trên ấy không ít. Vì quá tự coi mình là vật quan trọng, quá tin tưởng nơi năng lực của mình và sống trong mộng danh vọng nên bạn trai có kẻ mắc tật kiêu ngạo.
Người tình cũ, thưa bạn, sẽ là một mối lo đáng sợ cho bạn. Trực giác ở đây có lúc bị ám ảnh bởi bản năng tính dục, nhiều khi rất sai lạc. Tinh thần hạnh phúc hôn nhân cũng bị họ coi thường vì họ tìm nhục lạc trong những phương thế mà các nhà thần học gọi là phản tự nhiên.
Rồi bóng một thôn nữ hái sen bên bờ đập. Xong, họ cũng kiếm chỗ yên để nghỉ ngơi hay làm việc. Họ vẫn có thể yêu một người con gái, vừa có lúc chưởi kẻ ấy, xử tàn tệ như đánh đập nữa.
Ngoài ra hiện tượng xuất tinh trên, vào tuổi dậy thì, người bạn trai buổi ban đầu không khỏi ngạc nhiên vì thấy ở gần cơ quan sinh dục của mình có những dương mao và những khi bang quang đầy nước tiểu hay khi bị những hình ảnh ô uế về xác thịt xâm chiếm óc tưởng tượng, thì cơ quan sinh dục chánh bị cứng lên vì sung máu. Ta chỉ muốn những con người vâng vâng, dạ dạ để ta dễ thao túng các ý riêng của mình thì ở tương lai ai gánh vác cơ đồ. Vẫn biết tu đức chân chính là nên hãm mình, đặt tinh thần trên thể xác.