Một thanh niên trong cơn lốc của ái tình mà hai phần ba bản chất là tình cảm nông nỗi có thể làm bao nhiêu việc anh hùng, tốn hết tài sản, chịu đủ mọi nhục nhã, liều mạng sống nữa, miễn hy vọng chiếm hữu một trái tim khác phái mà họ tôn thờ. Họ thấy một đĩa chân lý mà tưởng trên đời không còn chân lý nào hơn nữa, không dè còn cả mâm sự thật mà khi đầu óc từng trãi họ mới thấy. Con đẻ của tự ái, dấu hiệu của ý thức nhân cách đấy.
Khi lương tâm bị coi thường thì ái tình chỉ còn là nhục tình và chỉ nhắm một mục đích là nhục lạc. Cũng còn buồn? Bạn tìm người nói chuyện. Khi họ ý thức về nhân cách của họ, họ cũng ý thức những tư tưởng, tâm tình, lời nói, việc làm mà lương tâm tự nhiên không cho phép.
Cha đánh má, chị hay em gái buồn khóc, còn họ can thiệp, lên tiếng trách cha. Ái tình của họ cũng cuồng bạo, khắt khe nhưng cách chung ít tế nhị. Có nước hoa vô, lại hôi khẳn khẳn, hôi mặn nữa.
Nhưng đó là những hạt châu trên sa mạc. Họ chơi bằng những hiểu biết nông nổi, thấy cái gì cho là hay làm liền, không do dự, cân đo. Chúng nhất định thế nào cũng kiếm cho được chỗ yên để ngủ.
Mẹ giận cha bỏ cơm trưa gói đồ ra đi không biết chừng nào trở lại. Ơû học đường thì đáng rơi lệ. Ơû trên có chỗ tôi nói bạn trai ưa nói ngọt.
Sự phát triển sinh lý của bạn trai từ lối họ 12 đến hai mười mấy tuổi là sự phát triển ngó thấy và gây ảnh hưởng mạnh mẽ trên con người tâm lý của họ. Thầy giáo còn xa lạ với tâm hồn tuổi xuân bất mãn họ, mỉa mai về tương lai họ. Họ chạy xe máy ngang hãm cái két thật to.
Không phải quá khích mà đả đảo các hình giai nhân. Tân hồn bạn ờ trong một tình thế thực rùng rợn. Mù: vẫn mù, đời họ phải sống trong liều lĩnh hoang mang như kẻ chỉ dẫn họ.
Ta thấy có nhiều cơ quan giáo dục mà trong đó nhà giáo dục chỉ sống phớt ngoài da với một số bạn trai. Hoa tàn mà lại thêm tươi, Trăng tàn mà lại hơn mười rằm xưa. Người có quan niệm nầy hay khinh rẻ những cặp vợ chồng ít xứng đôi vừa lứa hay thường không đặng ngon cơm ngọt canh.
Họ thích ai khen họ là con gái. Có nước hoa vô, lại hôi khẳn khẳn, hôi mặn nữa. Khi ái tình nỗi dậy trong lòng bạn trai, họ thường hành động hai cách: một là nhát nhúa, hai là táo bạo.
Tôi nói phần nào vì lắm lúc tôi nghĩ: trong gia đình người đàn bà ít nằm nghỉ, lo làm các việc nhỏ nhặt suốt ngày, gọi được là làm nhiều việc hơn đ àn ông, ít ăn uống hơn đàn ông, lại phải sinh đẻ mất nhiều sinh lực mà tại sao phần đông sống lâu hơn đ àn ông? Phần đông chúng ta còn bà nội, bà ngoại nhiều hơn ông nội, ông ngoại. Họ vui vẻ, có khi ca hát, nói chơi qua lại, huýt gió, trửng giỡn, thoi thụi nhau để làm, làm đắc lực. Tôi đã tốn nhiều thời giờ để theo quan sát một số bạn trai xấu số, thấy họ có một lối sinh hoạt hình như độc lập với cuộc sinh hoạt thông thường trong xã hội.