Ví dụ, ta có thể đặt những câu hỏi về sự tồn tại như: sự khác biệt giữa tồn tại và không tồn tại là gì? Điều gì chung cho tất cả những gì tồn tại và mọi thứ tồn tại có những đặc tính nào? Có những cách tồn tại khác nhau không? Có điều gì chỉ tồn tại trong trí óc hay phục vụ trí óc không và chúng ta có biết chúng hay khám phá chúng không? Mọi thứ tồn tại có tồn tại hữu hình không hay có những thứ tồn tại không phụ thuộc vào vật chất? Có phải tất cả mọi thứ đều thay đổi không hay có vật nào đó không bao giờ thay đổi? Có cái gì tồn tại vì cần thiết không? Có phải phạm vi của những thứ có thể tồn tại lớn hơn phạm vi của những thứ thật sự tồn tại không? Nước Mỹ bắt đầu cuộc nội chiến bằng hành động nổ súng vào pháo đài Sumter vào ngày 12 tháng 4 năm 1861 và kết thúc bằng việc tướng Lee, tướng Grant lần lượt đầu hàng ở toà án Appomattox vào ngày 9 tháng 4 năm 1865. Bất kỳ ai biết đọc đều có thể đọc để giải trí nếu muốn.
Bài thơ thứ 138, cũng rất nổi tiếng, bắt đầu bằng những dòng: Cuối cùng, họ vẫn cho rằng vấn đề các tác giả bàn tới không quan trọng bằng cách thức họ bàn bạc. Bất kỳ cuốn bách khoa toàn thư tốt nào cũng có phần hướng dẫn giúp người đọc sử dụng sách hiệu quả.
Tóm lại, có ba điểm chung trong chương này mà độc giả cần nhớ. Nó lọc bỏ những gì nó cho là không thực tế, không thật. Lịch sử là câu chuyện của những gì dẫn dắt tới hiện tại.
Thông thường, trẻ em có thể thành thục bốn cấp độ đọc sơ cấp với sự giúp đỡ của các giáo viên. Nếu đọc xong một cuốn sách lý thuyết, quan điểm của bạn về vấn đề viết trong sách có thay đổi ít nhiều thì bạn buộc phải có những điều chỉnh nhất định về cách nhìn nhận sự việc của mình, nhưng không nhất thiết phải hành động theo sự điều chỉnh đó. Thỉnh thoảng, trong các vở kịch ngày nay, ta cũng bắt gặp điều tương tự, nhưng có lẽ nó không còn hiệu quả như Aristophanes đã làm được.
Vì thế, bạn cần phải phân biệt các câu hỏi thật sự mang tính triết học và các câu hỏi khác mà một triết gia có thể bàn đến. Cho dù có khó đến đâu, mọi cuốn sách đều có những khe hở để chúng ta có thể và rất nên đọc nhanh. Khi đạt được sự cân bằng, nghĩa là đạt được sự rõ ràng trong thông tin.
Nhưng đây không phải là đọc lướt qua một cuốn sách một cách tình cờ hay ngẫu nhiên. Ngay sau đó, Hamlet bước vào và nói với Polonius những điều rất khó hiểu. Vì vậy, khi phê bình một tác phẩm hư cấu, bạn phải rất thận trọng để phân biệt được sách nào thoả mãn nhu cầu vô thức của bản thân - cuốn sách khiến bạn nói Tôi thích cuốn sách này mặc dù không biết tại sao - với cuốn sách thoả mãn nhu cầu vô thức của hầu hết mọi người.
Từ thuật ngữ chúng ta chuyển sang nhận định, rồi lập luận. Xem lướt cả cuốn sách theo cách này, luôn chú ý tìm các dấu hiệu liên quan đến luận điểm chính, và vấn đề cơ bản của sách. Sự vĩ đại của Plato chính là ở chỗ ông viết được những mẩu đối thoại mang tính triết học mà vẫn có sự hài hước, hấp dẫn và chiều sâu có thể sánh ngang với bất kỳ cuốn sách nào về bất cứ đề tài nào của bất cứ ai.
Phân loại sách chính là quy tắc đầu tiên của kỹ năng đọc phân tích, và có thể được diễn đạt như sau. Khi đó, chân lý hay giải pháp cho vấn đề lại có trong cuộc thảo luận theo trình tự nhiều hơn là có trong bất cứ chuỗi nhận định hoặc khẳng định nào về nó. Vì thế, muốn đọc tốt sách sử, chúng ta cần biết chính xác nó nói về cái gì và không nói về cái gì.
Đó chính là sự trân trọng tối đa mà bạn dành cho tác giả. Việc đọc để lấy thông tin cũng không khiến bạn động não hơn việc đọc để giải trí dù thoạt nhìn có vẻ như có. Ban đầu, những lý do đó thường mang dấu ấn (ưu tiên và định kiến) của bản thân bạn hơn là của cuốn sách.
Dựng hình rất cần thiết cho việc chứng minh các định lý. Ai sử dụng sách thực hành cũng phải áp dụng những quy tắc đó cho các trường hợp cụ thể, do đó phải tập đưa ra những đánh giá về những gì đã làm. Việc chuẩn bị cho đọc đồng chủ đề tức là đọc soát qua một lượt các cuốn sách trong thư mục của bạn dường như cũng có thể được tiến hành đồng thời với việc đọc phân tích.